“Aİ Azərbaycanla münasibətlərdə enerji tərəfdaşlığının çəkisindən istifadə etməlidir”
Avropa İttifaqı liderləri Azərbaycanda siyasi motivlərlə həbs edilənlərin məsələsini birbaşa hakimiyyətlə müzakirəyə çıxarmalı və onların azadlığa buraxılmasını təmin etməlidir.
Human Rights Watch da daxil olmaqla 17 beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatı COP29-da iştirak edəcək Avropa İttifaqı liderlərinə belə bir çağırış edib (Turan).
“Azərbaycan hökumətinin tənqidçilərə qarşı hücumu son iki ildə ciddi şəkildə pisləşib. Avropa İttifaqı indi açıq şəkildə çıxış etmək və ölkədə vətəndaş cəmiyyəti, müstəqil media və insan hüquqları müdafiəçiləri üçün konkret təkmilləşdirmələrə nail olmaq üçün COP29-un nadir beynəlxalq diqqət mərkəzindən istifadə etməlidir”, – 17 təşkilatın birgə bəyanatında deyilir.
O da qeyd edilir ki, hakimiyyətin müstəqil media və vətəndaş cəmiyyətinin qalan qalıqlarını, o cümlədən insan haqları müdafiəçilərini hədəf alması ilə son iki ildə ciddi şəkildə pisləşən insan hüquqlarının pozulması rekord həddə çatıb.
“Hökumətin istifadə etdiyi üsullar arasında siyasi motivli həbslər və saxta cinayət ittihamları ilə təqiblər, habelə, qeyri-hökumət təşkilatlarını tənzimləyən yüksək məhdudlaşdırıcı qanunların özbaşına icrası var. Bu sui-istifadəli tənzimləmə sistemi müstəqil fəalları, medianı və hüquq müdafiəçilərini öz işlərini yerinə yetirmək üçün qanuni yolları faktiki olaraq inkar edir və bununla da onları qanunun kənarına itələyir və cavab xarakterli cinayət təqibinə qarşı həssaslığını artırır”, – bəyanatda vurğulanıb.
Bəyanat müəllifləri hesab edirlər ki, Avropa İttifaqı Azərbaycanın beynəlxalq öhdəliklərinə uyğun olaraq konkret insan hüquqları ilə bağlı vədlərini yerinə yetirməsini təmin etməlidir:
“Azərbaycanın dövlət büdcəsi yanacaqlardan asılıdır və 2022-ci il üçün Aİ-Azərbaycan enerji tərəfdaşlığı üzrə Anlaşma Memorandumu (MoU) mühüm siyasi təsir alətidir. Aİ bu tərəfdaşlığın xarici siyasətində insan hüquqlarının müdafiəsi və təşviqi üzrə müqavilə öhdəliklərinə uyğun olmasını təmin etmək üçün hakimiyyət orqanları ilə siyasi və diplomatik çəkisindən istifadə etməlidir. Anlaşma Memorandumunun imzalanmasından bəri Azərbaycan hökuməti müstəqil mediaya və vətəndaş cəmiyyətinə, insan hüquqları müdafiəçilərinə qarşı amansız repressiyalar həyata keçirib, fərqli fikirlər və qanuni insan haqları işlərinin əksər formalarının kökünü kəsib”.
Bəyanat müəllifləri son bir il, il yarım ərazində aparılan həbsləri xatırladırlar. Onlar 2023-cü ilin noyabrından Azərbaycan hakimiyyətinin ən azı 11 müstəqil jurnalisti və media işçisini həbs etdiyini və müxtəlif saxta cinayət ittihamları ilə onların barəsində həbs qətimkan tədbiri seçildiyini vurğulayırlar. Eyni zamanda son iki ildə dəmir barmaqlıqlar arxasına salınan vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri, hökumət tənqidçiləri, hüquq müdafiəçiləri və həmkarlar ittifaqları fəalları bir-bir sadalanır.
Bəyanatın sonunda COP29-da iştirak edəcək Avropa İttifaqı liderlərinin Azərbaycanda olarkən jurnalistlər və müstəqil vətəndaş cəmiyyəti, o cümlədən hüquq müdafiəçiləri ilə görüşmələrinin vacibliyi qeyd olunub:
“Azərbaycan hökuməti ilə qarşılıqlı əlaqələrdə vurğulayın ki, güclü vətəndaş cəmiyyətinin iştirakı COP29-dan əvvəl və sonra effektiv iqlim tədbirləri üçün vacibdir və iştirakçılara qarşı atılan hər hansı cavab tədbirinə yol verilməyəcək”.
Bəyanatı Anar Məmmədli Azərbaycanda repressiyalara son qoymaq kampaniyası, Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi, Avropa Mətbuat və Media Azadlığı Mərkəzi, Avropa Jurnalistlər Federasiyası, İnsan Hüquqları Evi Fondu, “Amnesty International” və digər təşkilatlar imzalayıb.
Sentyabrın 25-də “Human Rights Watch” və 10 insan haqları təşkilatı Avropa Şurası Parlament Assambleyasına (AŞPA) ünvanlanan çağırış etmişdi.
Bəyanatda qeyd olunurdu ki, Azərbaycanın öz nümayəndə heyətinin assambleyaya qayıtmazdan əvvəl yerinə yetirməli olduğu aydın meyarları işləyib hazırlamalı və tətbiq etməlidir.
Noyabrın 11-dən 22-dək Bakıda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu (COP29) sessiyası keçiriləcək.
